Aikido is een manier om jezelf te ontwikkelen, om te leren. In het artikel “aikido en leren” kun je lezen over de drie stadia van leren: Verbeelding, houding en verhouding. “Op zoek gaan naar je beste zelf” staat voor een manier van zijn én een manier van doen die ons helpt om tijdens de les, maar ook daarbuiten, een correcte verbeelding en een correcte houding te verkrijgen in een bepaalde situatie.
“Op zoek naar je beste zelf” kun je splitsen in twee onderdelen: “Op zoek” en “je beste zelf”.
“Op zoek gaan” staat voor actief aanwezig zijn, voor nieuwsgierig zijn en gericht zijn op de toekomst, op wat komen gaat. Het zorgt ervoor dat je zintuigen op scherp staan en je lichaam zich ontspant. Je hebt een brede waarneming en bent alert. Je kunt makkelijk en snel reageren op wat er gebeurt.
“Je beste zelf” staat voor de houding die je op een bepaald moment het beste aan kunt nemen als je reageert op wat er gebeurt. Een algemeen beeld van je beste zelf ontstaat als je antwoord geeft op belangrijke vragen als: Wat wil ik zijn: zacht of hard; open of gesloten; ontspannen of gespannen; geduldig of ongeduldig; respectvol of disrespectvol; dankbaar of ondankbaar; iemand die anderen accepteert, of iemand die anderen veroordeelt; stabiel of labiel. Door naar een houding te zoeken, krijg je de houding. Door op zoek te gaan naar openheid word je open. Door op zoek te gaan naar zachtheid, word je zacht, et cetera. Sommige kanten van je beste zelf, zoals stabiliteit en respect verdienen het om altijd aandacht te krijgen, maar er zijn natuurlijk ook onderdelen die heel sterk aan de situatie gebonden zijn. Je beste zelf past zich aan aan de situatie. Soms ben je meegaand, soms neem je regie; soms ben je stil, soms heb je het hoogste woord; soms ben je uke, soms ben je nage.
Als het leven ons toelacht is het gemakkelijk om goed in ons vel te zitten en onze beste zelf te zijn, zonder er naar op zoek te zijn. Er hoeft echter niet veel te gebeuren of we worden ongeduldig of gaan anderen veroordelen. We zijn dan uit het lood geslagen. Dat is dan ook de reden dat we in de dojo oefenen “op zoek te zijn naar onze beste zelf”.