Bij Saam-aikido zien we Aikido als een manier om jezelf te ontwikkelen. Omdat we die ontwikkeling breed willen ondersteunen maken we gebruik van meerdere aikido-vormen. Er is aandacht voor aikido-technieken, maar ook voor intuïtief aikido en we maken gebruik van Kinomichi, een aikidovorm waarbij er geen sprake is van een aanval en er alle ruimte is om vrij en in harmonie te bewegen. Naast aikido beoefenen we aiki-ken en aiki-jo, waarbij we gebruik maken van houten wapens. Voor het gemak bedoelen we al deze onderdelen als we spreken van aikido bij Saam.
Aikido is leren om in het moment, in het Nu, te zijn, en je tegelijkertijd voor te bereiden op wat er kan gebeuren. Hierdoor is dat wat je leert toepasbaar in het gewone dagelijkse leven en niet alleen in situaties waarin geweld of agressie op je pad komt. Om grip te houden op een situatie is het vooral belangrijk grip te houden op je zelf en goed contact te maken met je omgeving. Het behouden van een ontspannen open basishouding is daarvoor de basisvoorwaarde.
Hieronder worden verschillende oefeningen beschreven. Deze kunnen binnen de verschillende groepen anders worden ingevuld.
Meditatieve oefeningen: Meditatie is een manier om onszelf en de wereld te ervaren zonder deze te benoemen, te beoordelen of in te delen. Het verbreedt onze waarneming en brengt ons in het zich steeds vernieuwende nu.
Afstemoefeningen: Afstemoefeningen zijn verbindingsoefeningen waarbij vooral je houding er toe doet: open of gesloten, ontspannen of niet. Het doel van deze oefeningen is dat je steeds gemakkelijker de verbondenheid kunt ervaren binnen je zelf, met de ander en je universum, óók als je onder druk staat. Het maakt je ‘sterker’, meer aanwezig en alerter. Alle oefeningen met partner worden uitgevoerd ‘in verbondenheid’.
Aikido met en zonder technieken: Aikido is een manier om om te gaan met de energie die vanuit een ander naar jou gericht is, met de bedoeling je uit evenwicht te brengen. De inzet is om de eigen veiligheid en die van de ‘aanvaller’, de Uke, te bewaren. De oefeningen zijn dan ook in de eerste plaats bedoeld om de verbinding met de ander aan te gaan, de gezamenlijkheid waar te nemen en vorm te geven aan de situatie. Technieken zijn vooral bedoeld om de fysieke mogelijkheden van nage en uke te vergroten. Naarmate een aanval meer realistisch wordt, wordt het moeilijker om technieken uit te voeren. We spreken dan hooguit van een strategie waarbij de bewegingen zo veel mogelijk intuïtief tot stand komen. Op deze manier ‘ontstaat’ aikido zonder technieken. Deze vorm is het meest realistisch als het gaat om leren omgaan met agressie en conflicten.
Tsuzuki Waza: Dit zijn series van technieken of bewegingen. Er zijn in totaal 30 beschreven Tsuzuki Waza’s (TW’s). Daarnaast kan iedereen eigen TW’s bedenken. De TW’s zijn bedoeld om los te komen van de individuele techniek, of vorm en te oefenen om gedurende langere tijd ontspannen te bewegen en aandacht te behouden voor relatie en houding.
Rollen en vallen: Veel technieken eindigen met een rol of een val. Om dit veilig te kunnen doen, doen we rol- en valoefeningen. In de Goese groep worden de technieken aangepast zodat rollen en vallen niet nodig is.
Aiki-ken en aiki-jo: We maken gebruik van houten wapens om bewegingsoefeningen en kata’s te doen. We gebruiken hiervoor een houten zwaard (boken), of een houten stok (jo). Het gebruik van wapens geeft ons de mogelijkheid om de wereld indirect te benaderen. We krijgen daardoor een andere relatie met de wereld waar we ons vaak niet van bewust zijn.
Individuele oefeningen: De meeste oefeningen worden in aikido met een of meer partners gedaan. Er zijn ook oefeningen die je alleen kunt doen. Dat zijn de taiso en de hitori waza oefeningen. Het zijn respectievelijk oefeningen voor de gezondheid en oefeningen waarmee bepaalde aikido- en boken-houdingen en technieken geoefend kunnen worden.